Thương mại điện tử xuyên biên giới: Hiện trạng và Tiềm năng

Thương mại điện tử xuyên biên giới (Cross-border e-commerce) là mô hình kinh doanh thương mại quốc tế thông qua nền tảng Internet. Thương mại điện tử xuyên biên giới đề cập đến các nền tảng thương mại điện tử và giao dịch trực tuyến nơi các thực thể thương mại thuộc các biên giới hải quan khác nhau tiếp cận các giao dịch, thực hiện thanh toán, giao hàng qua dịch vụ vận chuyển xuyên biên giới để hoàn tất giao dịch.

Thương mại điện tử xuyên biên giới được phát triển dựa trên nền tảng Internet, so với không gian vật lý, không gian mạng là một không gian mới, là thế giới ảo nhưng khách quan bao gồm các URL và mật khẩu. Các tiêu chuẩn giá trị riêng và mô hình hành vi của không gian mạng ảnh hưởng sâu sắc đến Cross-border e-commerce, khiến nó trở nên khác biệt so với các phương thức giao dịch truyền thống và thể hiện những đặc điểm riêng.

Thương mại điện tử xuyên biên giới gồm hai mô hình chủ yếu là thương mại giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) và doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C).

• Theo mô hình B2B, doanh nghiệp sử dụng thương mại điện tử xuyên biên giới chủ yếu để quảng cáo, cung cấp thông tin, các thủ tục giao dịch, thông quan về cơ bản được hoàn thành offline. Về bản chất, đây vẫn là thương mại truyền thống và đã được đưa vào thống kê thương mại chung của hải quan.

• Theo mô hình B2C, các doanh nghiệp trong nước trực tiếp tiếp xúc với người tiêu dùng nước ngoài và chủ yếu bán hàng tiêu dùng cá nhân.

Theo cách hiểu thông thường, Cross-border e-commerce là quá trình bán hàng hóa từ trong nước ra nước ngoài thông qua các kênh nhất định. Thương mại điện tử xuyên biên giới có thể được chia thành thương mại điện tử nhập khẩu xuyên biên giới và thương mại điện tử xuất khẩu xuyên biên giới.

Tiềm năng của Cross-border e-commerce

Là một mô hình thương mại quốc tế mới nổi, Cross-border e-commerceđã phát triển nhanh chóng trên toàn thế giới trong những năm gần đây. Đánh giá từ các khía cạnh khác nhau, tiềm năng của crossborder ecommerce là vô cùng lớn

Tiềm năng thị trường

Mặc dù thị trường thương mại điện tử ở nhiều nước đã tương đối trưởng thành nhưng vẫn còn nhiều thị trường mới nổi đang chờ được phát triển. Ví dụ, sự thâm nhập Internet và sức mua của người tiêu dùng tiếp tục tăng ở Châu Á, Châu Phi, Châu Mỹ Latinh và các khu vực khác, mang lại không gian thị trường khổng lồ cho Cross-border e-commerce. Ngoài ra, thương mại điện tử xuyên biên giới còn có thể giúp các công ty mở rộng thị trường quốc tế và giảm sự phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.

Đổi mới công nghệ

Với sự phát triển không ngừng của công nghệ Internet, các phương thức giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới cũng không ngừng đổi mới. Ví dụ, công nghệ blockchain có thể cải thiện tính bảo mật và minh bạch thanh toán của Cross-border e-commerce, trí tuệ nhân tạo và công nghệ dữ liệu lớn có thể giúp các công ty phân tích chính xác hơn nhu cầu thị trường và hành vi của người tiêu dùng, từ đó tối ưu hóa chiến lược sản phẩm và chiến lược tiếp thị. Những đổi mới công nghệ này đã hỗ trợ mạnh mẽ cho sự phát triển của thương mại điện tử xuyên biên giới.

Hỗ trợ chính sách

Chính phủ nhiều quốc gia và khu vực đang tích cực thúc đẩy phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới. Ví dụ, chính phủ Trung Quốc đã đề xuất sáng kiến “Vành đai và Con đường”, nhằm tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng và hợp tác kinh tế, thương mại ở các nước dọc tuyến đường, tạo môi trường phát triển tốt cho Cross-border e-commerce. Ngoài ra, một số quốc gia đã giảm chi phí hoạt động của crossborder ecommerce thông qua các biện pháp như cắt giảm thuế và đơn giản hóa thủ tục thông quan, thúc đẩy hơn nữa sự phát triển của nó.

Sức tăng trưởng

Theo thống kê hải quan, xuất nhập khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới vào năm 2021 là 487,8 tỷ USD, tăng 16.5% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau sự cố đóng cửa do dịch Covid, xuất nhập khẩu thương mại điện tử xuyên biên giới vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh chóng đã kiểm chứng đầy đủ sức sống thị trường và khả năng phục hồi tăng trưởng của xuất khẩu Cross-border e-commerce.

Theo dữ liệu liên quan, quy mô ngành Cross-border e-commerce không ngừng mở rộng, đến cuối năm 2022, khối lượng giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới của Việt Nam của đã đạt 16,4 tỷ USD, tăng so với cùng kỳ năm trước là 33,3%. Trong số đó, cả lĩnh vực B2B và B2C đều duy trì tốc độ tăng trưởng nhanh, trong đó lĩnh vực B2C phát triển nhanh nhất và trở thành một phần quan trọng trong giao dịch cross border ecommerce.

Sự phát triển không ngừng của ngành Cross-border e-commerce cũng đã thúc đẩy số lượng người hành nghề thương mại điện tử xuyên biên giới tiếp tục tăng. Khi thị trường crossborder ecommerce dần phát triển, ngày càng có nhiều công ty và cá nhân bắt đầu tham gia vào ngành này. Theo thống kê, hiện có hơn 1.300 doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa Việt Nam tham gia vào các công việc liên quan đến Cross-border e-commerce trên khắp đất nước, bao gồm bán hàng, hậu cần, kho bãi và các lĩnh vực khác.

Lợi thế của thương mại điện tử xuyên biên giới

Những lợi ích của crossborder ecommercephổ biến có thể nhắc đến như:

• Thương mại điện tử xuyên biên giới giúp người tiêu dùng từ tất cả các quốc gia có thể mua sản phẩm từ các quốc gia khác với chất lượng cao và giá thành rẻ.

• Crossborder ecommerce mang lại nhiều cơ hội việc làm và mở rộng sang các ngành cấp cao và cấp thấp: crossborder ecommerce, hậu cần xuyên biên giới, nhà cung cấp dịch vụ xuyên biên giới,... Ngành này đã thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của nhiều ngành công nghiệp khác.

• Thúc đẩy chuyển đổi và nâng cấp công nghiệp: Trong bối cảnh năng suất trong nước dư thừa, thương mại điện tử xuyên biên giới có thể mang lại nhiều thu nhập hơn cho đất nước và cho phép nhiều sản phẩm chất lượng cao trong nước vươn ra toàn cầu.

• Crossborder ecommerce cũng giúp chứng minh sức mạnh của các công ty trong nước thông qua sản phẩm và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế.

Những lý do bạn nên kinh doanh trên sàn thương mại điện tử xuyên biên giới

Dưới đây là một số lý do mà bạn nên biết về việc kinh doanh trên sàn thương mại điện tử xuyên biên giới tại.

Thuận tiện

Kinh doanh trên sàn thương mại điện tử xuyên biên giới không bị giới hạn về thời gian, không gian và có thể bán mọi lúc, mọi nơi khiến ngày càng nhiều chủ shop lựa chọn phương thức bán hàng trên sàn thương mại điện tử xuyên biên giới nhanh chóng, tiện lợi.

Lợi thế về giá

Kinh doanh trên sàn thương mại điện tử xuyên biên giới có thể giúp giảm chi phí bán hàng và tăng doanh thu, từ đó có lợi thế cạnh tranh nhất định về mặt giá cả. Việc kinh doanh trực tuyến có thể giảm số lượng nhân lực nhất định làm việc tại cửa hàng, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm chi phí, giúp việc định giá trở nên thuận lợi hơn.

Cạnh tranh trong ngành

Mặc dù thị trường cross border ecommerce có tính cạnh tranh cao nhưng nó cũng mang lại nhiều cơ hội hơn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Do chi phí thấp và sự tiện lợi của nền tảng thương mại điện tử, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể dễ dàng thâm nhập thị trường quốc tế hơn và cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn.

Ngoài ra, thương mại điện tử xuyên biên giới cũng có thể giúp các công ty đạt được sự tùy chỉnh cá nhân hóa và nâng cấp dịch vụ để nâng cao khả năng cạnh tranh.

Góc nhìn của chuyên gia về thương mại điện tử xuyên biên giới

Với sự phát triển không ngừng của trí tuệ nhân tạo, Internet và các công nghệ khác, Cross-border e-commerce sẽ dễ dàng đạt được các hoạt động tinh tế hơn thông qua khai thác và phân tích dữ liệu. Điều này có nghĩa là các công ty sẽ chú ý hơn đến việc xây dựng hệ thống chuỗi cung ứng thông minh, sử dụng công nghệ AI để tối ưu hóa hiệu quả vận chuyển kho bãi và hậu cần, cải thiện tốc độ và độ chính xác xử lý đơn hàng, từ đó nâng cao trải nghiệm của khách hàng.

Tuy nhiên, mặc dù triển vọng thị trường rất rộng nhưng vẫn còn một số nhược điểm nhất định, chẳng hạn như các vấn đề về chuỗi cung ứng, các vấn đề về kho bãi và hậu cần quốc tế, lạm phát, xung đột Nga - Ukraine, dịch bệnh tái phát, biến động tỷ giá hối đoái, đứt gãy chuỗi cung ứng…

Tóm lại, thương mại điện tử xuyên biên giới mang lại cơ hội cho các chủ shop, doanh nghiệp quảng bá sản phẩm của mình ra thị trường toàn cầu và mở rộng quy mô kinh doanh. Tuy nhiên, nó cũng liên quan đến những thách thức như xử lý các quy định quốc tế, rủi ro tiền tệ và sự khác biệt về văn hóa.

Nguồn: Lê Phương Logistics